Czy pompa ciepła się opłaca w 2025 roku?

Koszty instalacji i wartość dofinansowania

Przy planowaniu zakupu pompy ciepła warto uwzględnić zarówno koszt samego urządzenia, jak i jego instalacji. Obecnie wydatki te wynoszą od 20 do 40 tys. zł, a ich wysokość zależy głównie od rodzaju wybranej pompy. Najdroższe, ale jednocześnie najbardziej efektywne są pompy gruntowe, których montaż wymaga spełnienia określonych wymogów, takich jak przeprowadzenie prac ziemnych w celu zainstalowania wymienników ciepła. Natomiast najbardziej popularnym wyborem wśród właścicieli domów jednorodzinnych są pompy powietrzne, które łączą przystępność z łatwiejszym montażem.

W 2025 r. będą wprowadzone zmiany, do programów termomodernizacyjnych, których szczegóły nie są jeszcze znane. Jednak w 2024 r. dzięki programom dofinansowania, takim jak "Czyste Powietrze" i "Moje Ciepło", można było uzyskać znaczące wsparcie finansowe. Pierwszy z programów oferował dotacje do 135 000 zł dla inwestorów spełniających określone kryteria dochodowe, obejmujące kompleksową termomodernizację budynków. Z kolei „Moje Ciepło” oferuje wsparcie dla inwestorów planujących instalację pomp w nowo budowanych domach jednorodzinnych i może ono wynieść do 7 000 zł na instalację powietrznej pompy ciepła lub do 21 000 zł na instalację pompy gruntowej. W tej chwili, w grudniu 2024 roku, program “Czyste Powietrze” został zawieszony, ale najprawdopodobniej wróci w zmienionej formie. Warto sprawdzić warunki aktualnych programów, które mogą znacznie zmniejszyć koszt inwestycji. Pompa ciepła jako najbardziej ekologiczne rozwiązanie, powinna pozostać nimi objęta.

Koszty i wydajność

Pompy ciepła to urządzenia, które wykorzystują energię z odnawialnych źródeł, takich jak powietrze, ziemia czy woda, przekształcając ją w ciepło. Ich efektywność najczęściej ocenia się na podstawie współczynnika COP (ang. Coefficient of Performance). Przy wyborze odpowiedniego modelu warto jednak zwrócić uwagę również na wskaźniki SCOP i SPF, które mierzą sezonową wydajność pompy w dłuższym okresie użytkowania.

Najprościej mówiąc, określona wartość współczynnika COP wskazuje nam, ile energii cieplnej jest w stanie wytworzyć urządzenie, pobierając 1 kWh prądu. Przykładowo pompa o efektywności równej 4 z 1 kWh energii elektrycznej wygeneruje 4 kWh ciepła.

Należy dodać, że ceny energii elektrycznej w 2025 roku zostały zamrożone na poziomie 0,69 zł/kWh. 

Ogrzewanie domu pompą ciepła i innymi źródłami

Aby odpowiedzieć na pytanie, czy opłaca się ogrzewać dom pompą ciepła, rozważmy przykład budynku o powierzchni 180 m², którego roczne zapotrzebowanie na energię cieplną wynosi 9990 kWh. Budynek zamieszkany jest przez 4-osobową rodzinę, a standard jego wykonania to 55.5 kWh/m2/rok, co oznacza, że jest to dom dosyć energooszczędny. Średnie zużycie ciepłej wody użytkowej obiektu wynosi 60 l na dobę na osobę, czyli 240 l, a temperatura wody to 45 °C.

Przy cenach energii elektrycznej wynoszącej średnio 0,69 zł/kWh, roczne koszty ogrzewania przy użyciu pompy ciepła powietrze/woda (COP = 3,5) wyniosą około 3950 zł, wraz z podgrzaniem wody użytkowej. Dla porównania, koszty ogrzewania gazem ziemnym pozostają na poziomie około 6800 zł rocznie, a za olej opałowy zapłacimy aż 9000 zł. 

Ekonomiczna analiza różnych źródeł ciepła

Przy nowych cenach energii elektrycznej wynoszących 0,69 zł/kWh po 1 grudnia 2024 roku, obliczenia kosztów samego ogrzewania dla różnych źródeł energii są następujące:

  • Pompa ciepła powietrze/woda (COP = 3,5):

    • Roczne zużycie energii: 9900 kWh / 3,5 = 2 854 kWh

    • Koszt: 2 854 kWh * 0,69 zł/kWh = 1 970 zł

  • Pompa ciepła gruntowa (COP = 4,5):

    • Roczne zużycie energii: 9900 kWh / 4,5 = 2 220 kWh

    • Koszt: 2 220 kWh * 0,69 zł/kWh = 1 518 zł

Powyższe ceny uwzględniają jedynie cenę ogrzewania, ponieważ zużycie ciepłej wody może się różnić. Łączne koszty zostały wyliczone wcześniej (dla mniej efektywnej pompy COP 3.5 i dla średniego dobowego zużycia ciepłej wody na poziomie 240 l) na 3950 zł za 180 m2 powierzchni użytkowej. Ceny energii mogą w przyszłości rosnąć, dlatego warto pomyśleć o alternatywnych źródłach energii jak panele słoneczne + magazyn energii, aby pompa ciepła mogła działać off-grid jak najdłużej. Wtedy koszty związane z jej użytkowaniem spadną niemal do zera, w przeciwieństwie do innych źródeł energii, szczególnie paliw kopalnych, które uzależniają nas od ich dostępności i cen na światowych rynkach.

Dla porównania, koszty ogrzewania innymi źródłami energii pozostają na poziomie:

  • Gaz ziemny: 6800 zł rocznie

  • Gaz płynny: 6300 zł rocznie

  • Energia elektryczna (bez pompy ciepła): 19 800 zł rocznie

  • Olej opałowy: 9000 zł rocznie

  • Drewno: 4200 zł rocznie

  • Pellet: 5200 zł rocznie

Przeliczając cenę do KWh, najdroższa jest energia elektryczna bez pompy ciepła, następnie olej opałowy.

Pompy ciepła, szczególnie gruntowe, wyraźnie przewyższają tradycyjne źródła energii pod względem oszczędności. Pompa ciepła powietrze/woda zapewnia roczne oszczędności na poziomie:

  • 2850 zł w porównaniu do gazu ziemnego (6800 zł - 3950 zł)

  • 5050 zł w porównaniu do oleju opałowego (9000 zł - 3950 z)

Pompa ciepła gruntowa zapewnia jeszcze większe oszczędności:

  • 3800 zł w porównaniu do gazu ziemnego (6800 zł - 3000 zł)

  • 6000 zł w porównaniu do oleju opałowego (9000 zł - 3000 zł)

Korzyści użytkowe

Pompy ciepła działają praktycznie bezobsługowo, co oznacza, że użytkownicy nie muszą zajmować się dostarczaniem paliwa, jak w przypadku tradycyjnych systemów grzewczych. Dodatkowo, ich zastosowanie w budynkach może zwiększyć wartość nieruchomości. Nowoczesne, ekologiczne i energooszczędne systemy grzewcze cieszą się rosnącym uznaniem na rynku, co może wpłynąć na wyższą cenę sprzedaży domu w przyszłości.

Related posts